ایجاد و توسعه پلاتهای آزمایشی آلوده به Fusarium oxysporum f.sp lentis قارچ عامل پژمردگی عدس، برای شناسایی منابع مقاومت در ژرم پلاسمهای بین المللی و پیشرفته

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، معاونت دیم سرارود، سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی، ایران

2 موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، معاونت دیم سرارود، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران

چکیده

قارچ Fusarium oxysporumf.sp. lentis از عوامل بیماریزای ریشه و سـاقه عـدس اسـت که در تمام مراحل رشدی گیـاه، اعـم از جوانـه زنـی بــذر، گیاهچــه و گیــاه کامــل بــه میزبــان حملــه می کند و باعث پوسیدگی بذر، مـرگ گیاهچـه، پژمردگــی و پوســیدگی ریــشه و ســاقه مــی شــود. در این تحقیق به منظور شناسایی منابع مقاومت به قارچ F. oxysporum f.sp. lentis عامل پژمردگی و زردی عدس، در ابتدا یک پلات آزمایشی آلوده(Sick plot) درایستگاه تحقیقات دیم سرارود (کرمانشاه)ایجاد گردید. جهت تداوم و توسعه آلودگی در پلات آزمایشی، مقادیر زیادی از بوته های آلوده و دارای علائم بیماری پژمردگی، پس از خرد شدن به قطعات کوچک، بطور یکنواخت در تمام سطح پلات پخش گردیدند و بوسیله دیسک بطور یکنواخت با خاک مزرعه مخلوط گردیدند. همچنین از کشت جدایه های خالص شده فوزاریوم و تکثیر آنها بروی دانه های گندم اتوکلاو شده و مخلوط ماسه و آرد ذرت برای آلودگی بیشتر پلات استفاده گردید. تعداد 44 ژرم پلاسم بین المللی و پیشرفته عدس همراه با یک شاهد حساس در طول سالهای زراعی96-1393 در پلات آلوده مورد ارزیابی قرار گرفتند. پس از کاشت و مشاهده علائم بیماری، ارزیابی لاینها در سه مرحله با استفاده از مقیاس نمره ای (5-1)، 1- مقاوم دارای1/0 تا 20% آلودگی، 2- نسبتا"مقاوم 1/20 تا 40% آلودگی، 3- نسبتا" حساس 1/40 تا 60% آلودگی، 4-حساس 1/60 تا 80% آلودگی، 5-خیلی حساس 1/80 تا 100 آلودگی انجام گرفت. نتایج حاصله نشان داد که 19 لاین مقاوم(Resistant) ، 12 لاین نسبتا" مقاوم (Moderatly Resistant)، 7 لاین نسبتا" حساس (Moderatly Susceptible)، 6 لاین حساس (Susceptible) و رقم شاهد نیز خیلی حساس (Highly Susceptible) بود. واکنش نسبتا" متفاوت لاینهای مورد آزمایش در مناطق مورد آزمایش، دلالت بر تنوع بیماریزایی جدایه های قارچ عامل بیماری پ‍ژمردگی نخود دارد.

کلیدواژه‌ها