ارزیابی و تعیین مزیت نسبی حبوبات در استان لرستان

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

1 استادیار پژوهش- بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر- مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان

2 محقق بخش تحقیقات اقتصادی و اجتماعی- مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان

3 محقق بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر- مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان

چکیده

استان لرستان یکی از قطب‌های عمده تولید حبوبات در کشور است. پژوهش حاضر، برای بررسی و تعیین مزیت نسبی چهار محصول عمده حبوبات استان شامل نخود دیم، عدس دیم، لوبیا قرمز و چیتی با استفاده از ماتریس تحلیل سیاستی  و شاخص‌های وابسته به آن انجام شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد، تولید هر چهار محصول مورد مطالعه بر اساس شاخص­های هزینه منابع داخلی (DRC) و هزینه به منفعت اجتماعی (SCB) دارای مزیت نسبی می‌باشند (بجزء محصول لوبیا چیتی در شهرستان الیگودرز). شاخص حمایت اسمی از نهاده (NPIC) نشان داد که محصولات نخود و عدس دیم با دریافت یارانه غیرمستقیم، حمایت نهاده‌ای را دریافت می‌کنند، اما بهره‌برداران در استفاده از نهاده‌های قابل تجارت برای محصولات لوبیا قرمز و چیتی مالیات ضمنی پرداخت می‌نمایند.‌ مقادیر شاخص حمایت اسمی از محصول (NPCO) بیانگر آن است که بر محصولات نخود و عدس دیم نوعی مالیات پنهان وضع شده است. در عین‌حال، محصولات لوبیا قرمز و لوبیا چیتی مشمول دریافت یارانه و حمایت‌های قیمتی شدند. نتایج حاصل از این تحقیق می‌تواند ضمن هدفمند نمودن سیاست‌های حمایتی دولت و اصلاح الگوی کشت، مورد توجه و استفاده بهره‌برداران قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها