سنا، رقم جدید عدس مناسب برای کشت بهاره در مناطق سردسیر دیم

شبیری, سیده سودابه; صادق زاده اهری, داود; شهاب, محمد رضا; مصطفایی, حسین; کامل, مسعود; مهدیه, حسن; خیرگو, معصومه; اشرفی, جواد; بغدادی, حسن

سنا، رقم جدید عدس مناسب برای کشت بهاره در مناطق سردسیر دیم

نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسندگان

¹ استادیار پژوهش موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور ، سازمان تحقیقات ، آموزش و ترویج کشاورزی ، مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی زنجان، زنجان ، ایران

² استادیار و عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مراغه، ایران.

³ عضو هیات علمی

⁴ موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور

⁵ محقق

⁶ مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایلام

⁷ محقق مرکز تحقیقات کشاورزی قزوین

چکیده

عدس رقم سنا لاین حاصل از برنامه به‌نژادی عدس مرکز بین‌المللی تحقیقات کشاورزی مناطق خشک(ایکاردا) حاصل دورگ‌گیری والدهای ILL298ÍILL6212 که طی برنامه‌های مشترک ایران و ایکاردا در زمینه تبادل مواد ژنتیکی و به‌نژادی عدس دیم در قالب آزمایش‌های بین‌المللی ارزیابی نسلهای در حال تفکیک در سال 1381 به ایران ارسال گردید و تا سال 1395 در آزمایش‌های مختلفی از جمله خزانه‌های بین‌المللی، مقدماتی، پیشرفته و سازگاری و مطالعات مربوط به مقاومت به بیماری پژمرگی فوزاریوم در ایستگاه‌های تحقیقاتی و آزمایش‌های آنفارم و تحقیقی- ترویجی در مزارع کشاورزان مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصل از بررسی‌ها در آزمایش‌های سازگاری، رقم سنا با میانگین عملکرد521 کیلوگرم در هکتار، نسبت به شاهد6 درصد افزایش عملکرد داشته و در آزمایش تحقیقی-ترویجی در سال زراعی 95-94 که از سالهای بسیار خشک بود نیز این رقم با متوسط عملکرد195 کیلوگرم در هکتار نسبت به شاهد با متوسط عملکرد 151 کیلوگرم در هکتار برتری نشان داد. در مجموع میانگین کل عملکرد دانه رقم سنا و شاهد در طول سالهای مورد مطالعه به ترتیب 628 و 446 کیلوگرم در هکتار بود که نسبت به شاهد 40 درصد برتری نشان داد. با توجه به صفات عملکرد بالا، درشتی دانه(بازارپسندی)، بیماری پژمردگی فوزاریوم و در صد پروتئین بالا، این رقم جهت کشت بهاره مناطق معتدل و سردسیر در شرایط دیم انتخاب، معرفی و توصیه ‌می‌گردد.

کلیدواژه‌ها