تحلیلی بر وضعیت تولید نخود در استان آذربایجان غربی

نخود یکی از منابع مهم تامین‌کننده پروتئین و کلسیم در بین حبوبات بوده و ارزش غذایی بالایی دارد. این گیاه بعد‌‌‌ از غلات د‌‌‌ومین منبع غذایی مهم انسان به شمار می‌رود. استان آذربایجان‌غربی با سطح زیر کشت سالیانه 37 هزار هکتار اعم از آبی 324 هکتار و دیم 36885 هکتار، از نظر سطح زیر کشت و تولید در رتبه چهارم کشور قرار دارد. برنامه راهبردی تولید حبوبات و تعریف برنامه چشم‌انداز چهار ساله تولید نخود در استان آذربایجان‌غربی، بیانگر اراده لازم برای تغییر سیاست‌های تولید سنتی به سیستم مکانیزه برای ارتقای وضعیت تولید این محصول است. بکارگیری دستاوردهای تحقیقاتی شامل بالا بردن سطح زیر کشت ارقام اصلاح شده، گسترش کشت ارقام پاییزه و انتظاری، افزایش کاشت مکانیزه و کشت مستقیم و در نهایت تغییر کشت بهاره به کشت پاییزه با مدیریت تلفیقی تغذیه در گیاه نخود است. ارزیابی نتایج دو ساله (1400 و 1401) برنامه راهبردی نشانگر افزایش سطح زیر کشت ارقام اصلاح شده نخود سعید، آنا و آتا و تولید هسته‌های اولیه بذور اروم1 و اروم2 می‌باشد. افزایش کشت نخود پاییزه از 320 هکتار به 17700 هکتار و کشت انتظاری نخود از 3500 هکتار به 6500 هکتار، باعث افزایش عملکرد نخود از 900 کیلوگرم در هکتار به 1100 کیلوگرم در هکتار در کشت‌های پاییزه و افزایش 150 کیلوگرم در هکتار در کشت‌های انتظاری بود. طی دو سال زراعی گذشته کشت مکانیزه از 9900 هکتار به 17200 هکتار رسید اما در کشت مستقیم بدلیل عدم دسترسی بموقع کشاورزان به کارنده مستقیم این مقدار از 3500 به 2700 هکتار کاهش یافت. بمنظور تامین بذور اصلاح‌شده، تولید هسته‌های اولیه بذور ارقام جدید نخود ثمین، سارال، نصرت، سعید، آنا، آتا، منصور، اروم1 و اروم2 با بستن قرارداد، در بخش خصوصی در داخل استان در حال انجام است.