راهکارهای بهبود مدیریت حاصلخیزی خاک و تغذیه بهینه گیاه در زراعت حبوبات دیم

نوع مقاله : مقاله مروری

نویسندگان

1 ، دانشیار پژوهشی، بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج

2 استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات اصلاح بذر و نهال، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش

چکیده

یکی از مهم‌ترین دلایل عملکردهای پائین حبوبات دیم در واحد سطح، کشت آنها در خاک‌های با حاصلخیزی کم، مصرف ناکافی یا غیرمتعادل عناصر غذایی است. به علت پائین بودن سطح حاصلخیزی خاک، مدیریت صحیح تغذیه گیاه نقشی حیاتی در بهبود ویژگی‌های فیزیکی و شیمیائی خاک و توان تولیدی آن دارد. در این مقاله، اهمیت و ضرورت مدیریت تلفیقی تغذیه در تولید بهینه حبوبات دیم شرح داده شده است. استفاده از این فن‌آوری موجب حفظ و ارتقاء حاصلخیزی خاک برای تولید پایدار محصول حبوبات دیم در بلند‌مدت است. نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهند که استفاده توأم از منابع شیمیائی، آلی و زیستی عناصر غذائی در مقایسه با مصرف کود شیمیائی، تأثیر بیشتری در افزایش عملکرد حبوبات دیم دارد. مصرف کود دامی غنی‌شده با منابع شیمیائی عناصر غذائی منجر به دسترسی بیشتر ریشه به عناصر غذایی شده و کارایی جذب عناصر توسط ریشه افزایش می‌یابد. از طرفی این کودها در کشت‌های بعدی نیز دارای اثرات باقیمانده مثبت بر عملکرد و کیفیت محصول است. نتایج بررسی‌های اقتصادی نشان داده است که نسبت فایده به هزینه مصرف کودها در مدیریت تلفیقی تغذیه گیاهی در زراعت حبوبات دیم با استفاده از کود دامی غنی‌شده با کودهای شیمیایی و زیستی  از مصرف کودهای شیمیائی به‌تنهایی مقرون به‌صرفه‌تر بوده است. بنابراین تحت شرایط خاک‌های آهکی مناطق خشک و نیمه‌خشک کشور، استفاده از فن‌آوری مدیریت تغذیه تلفیقی با استفاده توأم از کودهای دامی غنی‌شده با کود شیمیایی و زیستی بر مبنای سطح حاصلخیزی خاک برای دستیابی به عملکردهای بهینه و کاهش هزینه‌های تولید حبوبات در شرایط دیم توصیه می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 17 بهمن 1401
  • تاریخ پذیرش: 26 شهریور 1402
  • تاریخ اولین انتشار: 26 شهریور 1402
  • تاریخ انتشار: 01 آذر 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار